Хойд талаараа Малчин сумтай 44 км, баруун өмнөд талаараа Хяргас сумтай 62 км, өмнөд талаараа Баруунтуруун сумтай 25 км, зүүн  хэсгээрээ ОХУ-ын Тува улстай 47 км хил залган оршдог.

 Байгаль, газарзүйн онцлог

Газарзүйн онцлог.Сумын төв далайн төвшингээс дээш 954 м, хамгийн өндөр цэг Өгөөмөр уул далайн төвшингээс дээш 1343.1 м өнргөгдсөн. Физик газарзүйн хувьд Хархираа, Түргэний салбар уулс болох Ханхөхий уулын мужид багтдаг.

Сумын нутаг дэвсгэр бориг дэл элс, ухаа гүвээ / бөөрөг / талархаг газраас бүрдсэн цөлжүү, хээрийн эдэлбэр газар ихэнхийг нь эзэлдэг олон нуур, гол горхи, булаг шанд, баян бүрд бүхий байгалийн өвөрмөц тогтоцтой.

Цаг уурын нөхцөл. Хуурайдуу бүгчим халуун зунтай, хахир хүйтэн өвөлтэй. Хамгийн их хүйтэн нь -55°С гэж тэмдэглэгдсэн, хамгийн их халуун агаарт +50°С, хөрсөнд +62.8°С байдаг.

§  1 дүгээр сарын дундаж температур -33.4  °С

§  7 дугаар сарын дундаж температур +33.5 °С

§  Жилийн дундаж салхины хурд 2-3 м/с

§  Жилийн хур тундасны нийлбэр 179.3-250мм

 Газар нутаг. Нийт газар нутгийн хэмжээ 401314 га.

 Мал сүргийн  бүтэц.

Сумын хэмжээнд 117101 толгой малтайгаас 737 тэмээ, 6189 адуу, 10809 үхэр, 61663 хонь, 37703 ямаа байна.

 583 малчин өрх,107 мал бүхий өрх байгаа нь сумын нийт өрхийн 81.3 хувийг эзэлж байна.

НИЙГЭМ

Хүн ам

Хүн ам, өрхийн тоо

Сумын хүн амын 50,8 хувь нь залуу болон дунд насныхан, 42,5 хувь нь хүүхэд, 6.7 хувь нь ахмад настнууд байна.

Нийгмийн үйлчилгээний аж ахуйн нэгж тэдгээрийн хүчин чадал, одоо байгаа тоон үзүүлэлт

Ажиллах хүч

Ажиллах хүч салбараар

·         ИТХ – 3

·         ЗДТГ – 33

·         Ахлах сургууль - 64

·         Цэцэрлэг - 16

·         Эрүүл мэндийн төв - 25

·         Соёлын төв - 9

·         Цэргийн анги - 53

Төрийн байгууллагад 204 хүн ажиллаж байна.

СУМААС ТӨРСӨН АЛДАРТНУУД

БНМАУ-ын баатар

1.  Түүвэйн ДҮҮДЭЙ

 БНМАУ-ын хөдөлмөрийн баатар

1.  Цэрэнгийн СУНДУЙЖАВ/тариаланч/

2.  Дэрвээний ЦЭРЭН/тариаланч/

3.  Бажийн ЦЭВЭЭН/малчин/

 Төрийн шагналтан

1.  Мятавын ТӨМӨРЖАВ/эрдэмтэн/

2.  Биньеэ ЛААГАН/агрономич/

3.  Бүргэдийн СҮРЭНХОР/зохион бүтээгч/

 Монгол улсын гавъяатнууд

1.  Намчин НЯМАА/нэгдэлчин/

2.  Мятав ТӨМӨРЖАВ /ШУ/

3.  Баатар ЖҮГДЭР/барилгачин/

4.  Эжээ ТОЙВГОО/жүжигчин/